Підготовка пацієнта:
Пацієнту не потрібно голодувати.
Матеріал для дослідження - кров.
Znaczenie badania:
Jest to badanie serologiczne wykrywajace autoprzeciwciała zwiazane z celiakia (choroba trzewna) oraz kilku innych chorób glutenozależnych. Testy te wykrywaja autoprzeciwciała, które sa produkowane w organizmie w odpowiedzi na białka pokarmowe (gluten i gliadynę) obecne w zbożach (pszenicy, życie i jęczmieniu). Te autoprzeciwciała powoduja stan zapalny jelit i zniszczenie błony sluzowej jelit. Skutkiem sa objawy złego wchłaniania i niedożywienia, takie jak: biegunka, osłabienie, spadek masy ciała, ból brzucha, wzdęcia, wyczerpanie, owrzodzenia błony sluzowej jamy ustnej, skłonnosć do krwawień, bóle kostno-stawowe i niedokrwistosć (anemia). Dorosli moga mieć depresję i ogólne poczucie choroby, natomiast dzieci często sa niespokojne i wykazuja opóznienie wzrostu i rozwoju.
Oznaczenie przeciwciał przeciw gliadynie i endomysium (retikulinie) wykonuje się w celu potwierdzenia diagnozy enteropatii glutenowej (u dzieci- celiakia, u dorosłych- Sprue nietropikalna) i Dermatitis herpetiformis Duhring (przewlekłe schorzenie skórne przebiegajace z tworzeniem pęcherzy). Powinno ono być takze wykonane wsród krwenych pacjentów z celiakia, by wykryć predyspozycję do enteropatii glutenowej. Ocena tych przeciwciał nadaje się poza tym do kontroli przebiegu choroby, nadzoru diety bezglutenowej i testu obciażenia glutenem.
Przeciwciała przeciw gliadynie i endomysium klasy IgA praktycznie nie występuja u osób zdrowych i cierpiacych na inne schorzenia jelit, a ich rozpowszechnienie wsród nieleczonych osób z enteropatia glutenowa wynosi blisko 100%.
Do rozpoznania celiakii stosuje się następujace testy serologiczne wykrywajace swoiste autoprzeciwciała:
"Przeciwciała przeciw transglutaminazie tkankowej (anty-tTG) w klasie IgA
"Przeciwciała przeciwendomyzjalne (anty-EmA) w klasie IgA
"Przeciwciała przeciwgliadynowe (AGA) w klasie IgG i IgA
Wszystkie testy serologiczne wykorzystywane do rozpoznania celiakii pozwalają oznaczyć stężenie odpowiednich autoprzeciwciał w klasach IgG i IgA we krwi.
IgG i IgA to dwie sposród pięciu klas przeciwciał produkowanych przez układ odpornościowy w odpowiedzi na obecność antygenów.
Mimo, że we krwi występuja zarówno przeciwciała IgG jak i IgA, nie sa one jednakowo swoiste dla celiakii.
Najczęsciej autoprzeciwciała klasy IgA sa bardziej swoiste i w niektórych przypadkach wykonuje się tylko testy IgA.
Badanie IgG zleca się albo jako dopełnienie testów IgA, albo u pacjentów z ogólnym niedoborem przeciwciał IgA.
Niedobór IgA zdarza się w celiakii w około 2% przypadków i może powodować fałszywie ujemne wyniki badań serologicznych.
Opracowanie i przygotowanie materiału:
Badanie przeprowadza się w surowicy krwi.
Krew pobiera się na skrzep (probówka biochemiczna).
Surowica może być przechowywana w temp. lodówki do 7 dni.
Zamrożona do 30 dni.