Znaczenie badania:
Badanie PCR w kierunku DNA Bordetella sp. (pertussis i parapertussis) to bardzo czuły test diagnostyczny, który pozwala na szybkie i precyzyjne wykrycie obecności materiału genetycznego bakterii Bordetella pertussis i Bordetella parapertussis w wymazach.
Bordetella pertussis i Bordetella parapertussis to pałeczki odpowiedzialne za krztusiec (koklusz) oraz krztusiec rzekomy (łagodniejsza forma choroby), które charakteryzują się uporczywym kaszlem i mogą prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych tj. ropne zapalenie płuc, zapalenie ucha środkowego a nawet powikłań ze strony układu nerwowego takich jak drgawki, encefalopatia czy trwałe uszkodzenie mózgu, zwłaszcza u dzieci, osób starszych, kobiet w ciąży oraz z obniżoną odpornością immunologiczną.
Krztusiec (koklusz) - jest ostrą chorobą zakaźną układu oddechowego, która charakteryzuje się nawracającymi napadami kaszlu i przedłużającą się dusznością.
Okres wylęgania choroby to zazwyczaj około 7 – 10 dni.
Zakażenie Bordetella sp. (pertussis i parapertussis) odbywa się drogą kropelkową. Bakterie przyczepiają sią do komórek nabłonka migawkowego oskrzeli i poprzez działanie toksyn wywołują zakażenia powierzchniowe. Zakażenie składa się z 3 faz:
I- nieżytowe - po 2 tygodniach od zakażenia pojawia się lekki kaszel i kichanie trwające 1-2 tygodnie. Pacjent jest w dużym stopniu zakaźny.
II- nasilonego, męczącego kaszlu - kiedy dołączają się wybuchowe ataki kaszlu i krztuszenie przy wdechu tzw. świst wdechowy przypominający pianie koguta, który może doprowadzać nawet do wymiotów, występujący przez dalsze 2-3 tygodnie.
III- zdrowienia - faza zejściowa trwa kilka tygodni, charakteryzuje się zmniejszająca się częstością kaszlu.
Zachorowanie na krztusiec zmniejszyło się w ostatnich latach dzięki stosowaniu szczepień ochronnych. Badania wykazały jednak, że odporność poszczepienna przeciwko krztuścowi zanika po około 12 latach. Dlatego coraz więcej przypadków krztuśca pojawia się wśród dzieci w wieku szkolnym i u młodzieży. Na krztusiec chorują również dorośli, którzy już dawno stracili odporność poszczepienną, choroba przebiega u nich łagodniej niż u dzieci lub przyjmuje nietypową postać zapalenia oskrzeli. Przebycie krztuśca pozostawia trwałą odporność natomiast ryzyko zakażenia u osób nieszczepionych (lub szczepionych wiele lat temu) po kontakcie z pałeczką krztuśca wynosi ponad 80%.

Opracowanie i przygotowanie materiału:
Materiał do badań: wymaz z jamy nosowo-gardłowej(zestaw do wymazów z dróg oddechowych z płynnym podłożem RTA)
Przygotowanie do badania:
Wymaz powinien być pobrany rano, po przepłukaniu ust przegotowaną wodą lub po upływie około 3 godzin od ostatniego posiłku. Przed pobraniem materiału nie należy myć zębów, stosować płynów do płukania jamy ustnej, tabletek do ssania na gardło oraz gum do żucia. Wymaz powinien być pobrany po zachowaniu co najmniej 2 godzinnego odstępu od zaaplikowania donosowych środków przeciwdrobnoustrojowych (kropli, maści, aerozoli). Przed pobraniem materiału nie należy przepłukiwać ani wydmuchiwać nosa. Materiał do tego badania można pobrać do 3–4 tygodnia trwania choroby, nawet po rozpoczęciu antybiotykoterapii.